فرهنگ امروز: مهرنامه با چاپ عکس ابوبکر البغدادی، خلیفه دولت اسلامی عراق و شام(داعش) نشان داد همچنان پیگیر مهمترین بحث کنونی جهان اسلام است. این مجله در بخش جهان شماره پیشین خود با عنوان «سلفیهای سیاه» ۱۴ صفحه را به این موضوع اختصاص داد اما این بار پرونده ویژهای در این باب گشود و یادداشت سردبیر، بخش جلد و اندیشه مهرنامه به این بحث پرداختند. محمد قوچانی، سردبیر مجله با نوشتاری با عنوان «اسلامگرایی علیه اسلام» به این مساله پرداخت که چگونه خلافت علیه شریعت می شورد؟ او با بررسی آرا متفکران جهان اسلام از جمله اقبال لاهوری، رشید رضا، ابوالاعلی مودودی و دیگران به پرسشهایی نظیر اینکه چه نسبتی میان داعش و نهضت جدید اسلامی وجود دارد؟ ریشههای تاریخی داعش در تجدد است یا تحجر؟ در مدرنیته است یا سنت؟ پاسخ گفت. در بخش «جلد» با این عنوان که داعش با اعلام دولت اسلامی در عراق و شام به دنبال احیای خلافت است مقالهها و گفتگوهایی در این زمینه به چاپ رسید. رسول جعفریان، استاد دانشگاه در این بخش با مقالهای با عنوان «راه نجات» مساله خلافت را برای مسلمانان سنی مذهب از نان شب هم واجبتر دانست. همچنین علاقهمندان میتوانند در این بخش دو گفتگو یکی با محمد مسجدجامعی و دیگری مصطفی بروجردی که هر دو از اعضای هیات علمی دانشکده روابط بینالملل هستند را بخوانند. مسجد جامعی در این گفتگو مدعی شده دلایل و تئوریهایی که امروز علت شکلگیری داعش عنوان میشود صحیح نیست و بروجردی نیز عنوان کرده که داعش پایه تئوریک ندارد. اما مهرنامه در بخش اندیشه ابن تیمیه را پدرخوانده داعش خواند و ریشه افکار بنیادگرایان جهان اسلام را در آموزههای او عنوان کرد. عمادالدین باقی، صادق آیینهوند، ابراهیمی دینانی احمد بستانی، داوود فیرحی از جمله کسانی هستند که در این باب اظهار نظر کردند.

در بخش بولتن مهرنامه گزارشهایی از بزرگداشت حسین بشیریه در کانادا و احمد فردید در تهران ارائه شد و در حاشیه به تعطیلی شیفت شب کتابخانه ملی پرداخته شد. همچنین در این بخش به مرگ روزنامه کمونیستی اونیتا و زنده شدن ارغنون بعد از ۹ سال اشاره شده است. در بخش مطبوعات جهان چند مقاله در خصوص کودتا علیه مصدق به چاپ رسید.

بخش روایت بخش جدیدی است که مهرنامه به شماره جدید خود افزود. این بخش گزیدهای از قصه نیکولو ماکیاوللی با ترجمه قدرتالله مهتدی و روایت یوسا از بغداد، نجف  و دیدارش با آیتالله حکیم با ترجمه فریبا گورگین را به چاپ رساند.

گفتوگوهای روسنفکری این ماه جدلی بود میان سعید حجاریان و فاطمه صادقی درباره الزامات و تناقضات دولت مدرن که از خلال اندیشههای هابز و اشمیت به این مساله پرداخته شد. اینکه «آیا هابز در تاسیس دولت مدرن پیشنهاد میکند که به منزلی میرسد که اشمیت آن را وضعیت استثنایی نامیده است؟ آیا تجمیع قدرت در دولت راه را برای توزیع آن در جامعه باز میکند یا مانع می شود؟» از محورهای اصلی این گفتگو است.

«روایتی از گسست مشروعهخواهان و مشروطهخواهان در عصر جمهوری اسلامی» مسالهای بود که محمدجواد روح، دبیر بخش سیاسی در مقاله مفصلی در بخش سیاست داخلی به آن پرداخت. همچنین سید محمود دعایی در مصاحبهای از دگردیسی در جامعه روحانیت مبارز، هاشم صباغیان از رابطه جامعه روحانیت مبارز و دولت موقت و ناصر ایمانی در خصوص جایگاه این جامعه در جریان راست اسلامی سخن گفتند. مصطفی ایزدی هم در مقالهای درباه الگوی سیاستورزی روحانیت و روحانیون مبارز اظهار نظر کرد.

در بخش اقتصاد سیاسی به این مساله پرداخته شد که چرا یک سال پس از وعده روحانی برای احیای سازمان برنامه هنوز این نهاد بازنگشته است. علیرضا ساعدی، کامران موید دادخواه در مقالههایی به این مساله پرداختند. همچنین در این بخش چگونگی تاسیس سازمان برنامه و بودجه در گفتوگوی سعید لیلاز با رضا نیازمند روایت شد و در میزگردی با حضور مسعود نیلی و علینقی مشایخی سنت برنامهنویسی و احیای سازمان برنامه بررسی شد. موسی غنینژاد هم در مصاحبهای از نسبت اقتصاد ایران با برنامهریزی سخن گفت.

«آیا کلژدوفرانسهای ایرانی میتوانند به رکن تازهای برای تولید و توزیع علوم انسانی تبدیل شوند؟» این سوالی است که مهرنامه در بخش جامعه در مصاحبه با سیدجواد طباطبایی و مراد فرهادپور، مقصود فراستخواه، مصطفی مهرآیین محمدرضا تاجیک، هادی خانیکی و دیگران به آن پاسخ گفت.

«فقر فکر حقوقی در ایران» به قلم مریم باقی و «آسیب شناسی چالشهای آموزش حقوق در ایران» به قلم محمد جلالی از یادداشتهای بخش حقوق این ماه مهرنامه است. همچنین مهرنامه گفتوگوهایی با هدایتالله فلسفی، قاسم زمانی، ضیایی بیگدلی و محمدراسخ در خصوص معضلات علم حقوق در ایران ترتیب داد.

بخش تاریخ این شماره هم با بررسی روشنفکری چپ به میراث سیاسی و ادبی احسان طبری میپردازد و در ادامه همین بحث در حوزه ادبیات هم به یک شاعر چپ یعنی «احمد شاملو» پرداخته می شود. مسعود کیمیایی شخصیت سینمایی این ماه مهرنامه بود که سیر تاریخی و محتوایی فیلمهای او بررسی شد.

در کتابنامه هم یادنامه همایون صنعتیزاده بنیانگذار انتشارات فرانکلین با مطالبی از منوچهر انور، احمد اقتداری و دیگران به چاپ رسید.